Wiele razy słyszałam od swoich klientów, że pragną dla siebie „lepszego życia”. Rozumiałam, to tak, że pragną dla siebie jakiejś zmiany. Domyślałam się, że stoi za tym indywidualne poczucie braku, jakieś pragnienie, może nawet poczucie głodu, bądź po prostu rozpoznana ochota.

Zazwyczaj po krótszej, bądź dłuższej rozmowie z klientem zaczynały się klarować pojedyncze jakości, które pozwalały nadać kształt „lepszego życia”, czasem nawet je pokolorować. Wtedy miałam wrażenie, jakby naszkicowany obraz, zapełniał się tymi fenomenami i „lepsze życie” stawało się bardziej widoczne dla klienta, ale też dla mnie.

Jednak miałam też świadomość, że pewne obrazy „lepszego życia” powstawały szybciej i były wielobarwne, inne natomiast powstawały wolniej lub stawały się jedynie nakreślonym szkicem. Często im głód był większy, tym obraz bardziej był bardziej rozmyty. Łączyłam tą zależność ze stanem emocjonalnym klienta, w którym się aktualnie znajduje, jakby emocje nadające kolor,  wypełniały w inny sposób te przestrzenie, np., gdy klient był w smutku, a w inny sposób, kiedy był w bardziej neutralnym stanie, czy np. w ciekawości.

Wtedy zdawałam sobie sprawę, że stoi za tym indywidualny sposób doświadczania jakości życia, fenomen danej osoby, świadomość, na której opiera swoje pragnienie lub wyobrażenie „lepszego życia”. 

Na temat świadomości powstało wiele opracowań i książek. Jest to temat zgłębiony przez wielu filozofów, naukowców, psychologów.

Głównym paradygmatem psychologii poznawczej jest stwierdzenie, że świadomość jest procesem, a nie stanem umysłu.

A w opracowaniu Andrzeja Dąbrowskiego na temat „Podstawowych rodzajów świadomości we współczesnej filozofii naturalistycznej” przeczytamy, jakie są już wyodrębnione i już poznane aspekty świadomości. Dowiemy się, że organizm będący przytomnym, może być nie tylko świadomy otaczającej go rzeczywistości (świadomość nieprzechodnia) i siebie samego w niej (samoświadomość), tego, że jest mu dane być, np. w japońskim ogrodzie w Kioto i korzystać z miesiąc temu zaplanowanych wakacji, lecz także może być świadomy treści własnych i bieżących stanów (świadomość przechodnia), tego, że aktualnie postrzega wyjątkowe dzieło (przedmiot pierwotny) oraz że jest świadomy swojego spostrzeżenia (przedmiot wtórny) i że spostrzeganiu temu towarzyszy trudno artykułowane przeżycie radości (świadomość fenomenalna). Co więcej, może być świadomy także tego, że na taki odbiór pewien wpływ miały przekonania ukryte w jego umyśle (świadomość ukryta), jakich nabył, studiując wiele lat temu historię sztuki w Oksfordzie.

Natomiast Psychiatra dr David Hawkins w swoich książkach publikowanych na wiele języków, pisze, że jego zdaniem na zdrowie fizyczne nie do końca ma wpływ genetyka, styl życia czy dieta, ale właśnie świadomość, która nazywa jest stanem emocjonalnym i psychicznym za pomocą, którego interpretujemy rzeczywistość. Przy czym emocje i wiedza, w jego postrzeganiu, zniekształcają sposób, w jaki postępujemy. Dlatego kluczowa jest świadomość, którą podzielił na 17 poziomów, gdzie każdy poziom cechuje się określonymi emocjami oraz występowaniem pewnych przekonań i myśli. Jego model zakłada dwa poziomy:

 1. Niski poziom sił, w którym przeważa niska energia oraz brak zadowolenia.

- na najniższym poziomie odczuwany jest wstyd, poczucie winy, apatia, żal, strach, żądza, złość, duma.

2. Poziom mocy, w którym nad emocjami bierze górę rozsądek, kontrola i duchowość. A koncentracja idzie w kierunku uczuć i doznań.

- na wyższym poziomie plasuje się poczucie odwagi, neutralności, ochoty, akceptacji, rozsądku, miłości, radości pokoju.

Model Hawkinsa pozwala przede wszystkim na określenie, który poziom dominuje w naszym życiu, a także, na jakim poziomie będąc, jak interpretujemy daną sytuację. Kiedy dokładnie wiemy, na jakim poziomie świadomości się znajdujemy, to trzeba próbować wejść na wyższy poziom i zobaczyć jak wygląda nasz problem z wyższych poziomów świadomości.

Natomiast psychoterapeutka i autorka książki „Mapa Ja” Jolanta Toporowicz, prezentuje podział świadomości na 3 poziomy, które w przestępny i zrozumiały sposób pokazują ideę duchowego rozwoju:

• Pierwszy poziom rozmyty i jego cechy dominujące tłumionej biologicznej agresji i pustki.
• Drugi poziom egocentryczny i jego dominujące cechy walki, wysiłku i pole zmagań i konfliktów.
• Trzeci poziom dojrzały i jego dominujące cechy niezależnego poczucia wartości bez względu na okoliczności i własny punkt odniesienia, z reakcją na określone okoliczności bez oceniania i wartościowania. Charakteryzujący się dostępem do całego dobrostanu jednostki.

Autorka postrzega świadomość, jako „spoiwo i treść wszechświata”. Czujesz ten konstruk myślowy? Spoiwo, czyli coś, co łączy, spaja w jedno. Wyobraź sobie, że świadomość łączy świat roślin, świat zwierząt, świat człowieka i wszechświat, i każdy z nas odczytuje go w swój indywidualny sposób, w sposób, w jaki jest do niego dostrojony, podłączony. Na co zwracasz uwagę, to widzisz. Jak przetwarzasz informacje, tak czujesz, jak myślisz, tak sięgasz.

Ten artykuł jest właśnie o tym, jak rozpoznać trzy podstawowe poziomy świadomości oraz jak rozpoznać kierunek do lepszego życia. Jesteś ciekaw? To zapraszam do lektury.